आज ‘पांडवपंचमी’ आहे. त्या निमित्ताने…

पांडवपंचमी

पांडव पंचमीस ‘ज्ञानपंचमी’, ‘लाभपंचमी’ आणि ‘कडपंचमी’, अशी नावे आहेत. पृथ्वीचे राज्य मिळूनही पांडवांना हे ज्ञान झाले की, कधी ना कधी हा इहलोक सोडावाच लागतो; म्हणून स्वर्गारोहणासाठी पांडवांनी प्रस्थान ठेवले. तो दिवस कार्तिक शुक्ल पंचमीचा होता; म्हणून त्याला ‘पांडवपंचमी’ म्हणतात. ‘देहाला विराम हा कधी ना कधी तरी द्यावाच लागतो’, हे ज्ञान पांडवांना त्या दिवशी झाले; म्हणून त्याला ‘ज्ञानपंचमी’, असेही म्हणतात आणि दिवाळीचा उत्सव सरत आला; म्हणून या दिवसाला ‘कडपंचमी’, असे म्हटले जाते.

– सौ. प्रज्ञा कुलकर्णी, डोंबिवली.

(साभार : मासिक ‘आदिमाता’, दीपावली विशेषांक)