Devgiri Fort : छत्रपती संभाजीनगर येथील देवगिरी गडावर भारतमातेच्या पूजेस पुरातत्व विभागाकडून बंदी !

छत्रपती संभाजीनगर – येथील देवगिरीचा भूईकोट गड जगात प्रसिद्ध आहे. शांतीब्रह्म संत एकनाथ महाराज यांचे गुरु जनार्दनस्वामी यांचे या गडावर वास्तव्य होते, तसेच त्यांची समाधीही याच गडावर आहे. या गडावरील भारतमातेच्या मूर्तीची नियमित पूजा करण्यात येते. ही पूजा करण्यास बंदी घालण्याचा तुघलकी आदेश पुरातत्व विभागाने दिला आहे. याविषयी विभागाने एक पत्रक काढले आहे. याविषयी स्थानिकांमध्ये संताप व्यक्त होत आहे. ‘येथे नियमित पूजा करणारे पुजारी श्री. राजू काशीनाथ राव कांजूणे यांना पूजा करण्यापासून रोखण्यात यावे आणि भविष्यात त्यांना पूजा करण्याची अनुमती दिली जाऊ नये’, असे या पत्रकात नमूद करण्यात आले आहे.

या गडावर नानासाहेब पेशवे यांनी संकट विनायकाचे मंदिर बांधले. नानासाहेब पेशव्यांनी या मंदिरात आणि जनार्दनस्वामी यांच्या समाधीच्या ठिकाणी पूजा-अर्चा चालू केली. वर्ष १९४८ मध्ये हैदराबाद संस्थान भारतात विलीन करून घेण्यात आले, त्या वेळी सामाजिक एकतेचे प्रतीक म्हणून देवगिरीच्या गडावर भारतमातेच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना करण्यात आली होती. येथील मूर्तींची पूजा करण्याचे दायित्व पोखारे गुरूजी यांचे असून कांजुणे कुटुंबीय मंदिराचा सांभाळ करते.

Archaeological Survey of India bans pooja of Bharat Mata at Devgiri fort in Chhatrapati Sambhajinagar !

Ban on worship due to complaints of uncleanliness!
– Dr. Shivkumar Bhagat, ASI

Will similar criteria be applied to Aurangzeb’s grave ? – @iambadasdanve, Leader of Opposition… pic.twitter.com/BaJZDrsDh3

— Sanatan Prabhat (@SanatanPrabhat) June 28, 2024

हाच निकष औरंगजेबाच्या कबरीलाही लावणार का ? – अंबादास दानवे, विधान परिषद, विरोधी पक्षनेते

गडावरील मंदिरांमध्ये स्वातंत्र्यापूर्व नव्हे, तर अनेक शतकांपासून पूजा-अर्चा होत असतांना हा गड ‘नॉन लिव्हिंग मॉन्युमेंट’ कसा असू शकतो ? पुरातत्व विभाग आणि सांस्कृतिक मंत्रालय दिंडी अन् गणेश पूजेवरही निर्बंध लादणार आहे का ? हिंदूंच्या मंदिरात पूजेला बंदी घालण्यात येत असेल, तर हाच निकष औरंगजेबाच्या कबरीलाही लावणार का ?