भावी भीषण आपत्काळासाठी, तसेच नेहमीसाठीही उपयुक्त सनातनची आयुर्वेदाची नूतन औषधे

सध्याच्या कोरोनाच्या रूपाने आपत्काळाची झलक अनुभवायला येत आहे. ‘औषधालयात जावे, तर प्रचंड गर्दी असणे, औषधालयांत औषधे उपलब्ध नसणे, ऑनलाईन औषधे मागवली, तरी दळणवळण बंदीमुळे ती वेळेत न पोचणे, औषधांचा तुटवडा असल्याने त्यांचा काळाबाजार होणे’, असे अनेक वाईट अनुभव अनेकांनी घेतले आहेत. भावी भीषण आपत्काळाला तोंड देण्यासाठी आपण आतापासूनच सिद्धता करणे आवश्यक आहे. आपत्काळासाठीच्या सिद्धतेचा एक भाग म्हणून परात्पर गुरु डॉ. आठवले यांच्या कृपेने सनातन नेहमीच्या विकारांमध्ये लागणार्‍या आयुर्वेदाच्या  २० औषधांची निर्मिती करत आहे. ही औषधे लवकरच उपलब्ध होतील. या औषधांविषयीची माहिती आपण क्रमशः पहात आहोत.

९. सनातन पुनर्नवा चूर्ण

९ अ. गुणधर्म आणि संभाव्य उपयोग : शरिराला पुन्हा नवे बनण्यास साहाय्य करते; म्हणून यास ‘पुनर्नवा’ म्हणतात. हे थंड गुणधर्माचे असून कफ आणि पित्त दूर करणारे आहे. याचे विकारांतील संभाव्य उपयोग पुढे दिले आहेत; परंतु प्रकृती, प्रदेश, ऋतू आणि समवेतचे अन्य विकार यांनुसार उपचारांत पालट होऊ शकतो. त्यामुळे औषध वैद्यांच्या मार्गदर्शनाखालीच घ्यावे.

१०. सनातन ब्राह्मी चूर्ण

१० अ. गुणधर्म आणि संभाव्य उपयोग : हे औषध थंड गुणधर्माचे असून स्मृती वाढवणारे म्हणून प्रसिद्ध आहे. याचे विकारांतील संभाव्य उपयोग पुढे दिले आहेत; परंतु प्रकृती, प्रदेश, ऋतू आणि समवेतचे अन्य विकार यांनुसार उपचारांत पालट होऊ शकतो. त्यामुळे औषध वैद्यांच्या मार्गदर्शनाखालीच घ्यावे.

११. सनातन शतावरी चूर्ण वटी (गोळ्या)

११ अ. संभाव्य उपयोग : हे आयुर्वेदातील एक उत्कृष्ट शक्तीवर्धक (टॉनिक) औषध आहे. याचे विकारांतील संभाव्य उपयोग पुढे दिले आहेत; परंतु प्रकृती, प्रदेश, ऋतू आणि समवेतचे अन्य विकार यांनुसार उपचारांत पालट होऊ शकतो. त्यामुळे औषध वैद्यांच्या मार्गदर्शनाखालीच घ्यावे.

११ आ. सूचना : गोळी चावून किंवा चूर्ण करून घेतल्यास तिची परिणामकारकता वाढते.

१२. सनातन त्रिफला गुग्गुलु (गोळ्या)

१२ अ. गुणधर्म आणि संभाव्य उपयोग : हे औषध शरिरातील क्लेद (अनावश्यक ओलावा) आणि मेद (चरबी) नाशक असून याचे विकारांतील संभाव्य उपयोग पुढे दिले आहेत; परंतु प्रकृती, प्रदेश, ऋतू आणि समवेतचे अन्य विकार यांनुसार उपचारांत पालट होऊ शकतो. त्यामुळे औषध वैद्यांच्या मार्गदर्शनाखालीच घ्यावे.

१२ आ. सूचना : गोळी चावून किंवा चूर्ण करून घेतल्यास तिची परिणामकारकता वाढते.

वरील सर्व औषधांसाठी सामायिक सूचना : वयोगट ३ ते ७ यासाठी पाव आणि ८ ते १४ यासाठी अर्ध्या प्रमाणात चूर्ण घ्यावे.

– वैद्य मेघराज माधव पराडकर, सनातन आश्रम, रामनाथी, गोवा. (११.६.२०२१)

(क्रमशः उद्याच्या दैनिकात)